استفاده از نگهدارنده های ارتودنسی بعد از اتمام درمان

درمان ارتودنسی با خارج کردن براکت ها خاتمه نمی یابد و نیاز به دوره نگهداری جهت حفظ موقعیت دندانی دارد، به همین دلیل نگهدارنده ارتودنسی ثابت یا متحرک بعد از درمان تجویز می شود و حداقل ۱ تا ۲ سال ، و در بیماران دارای رشد، معمولاً تا زمانی که رشد به حد پایه دوران بزرگسالی برسد، استفاده از این وسایل نگهدارنده ارتودنسی توصیه می شود. با مراجعه به دکتر فریناز شیربان بهترین متخصص ارتودنسی در اصفهان طول دوره‌ی مورد نیاز برای استفاده از نگهدارنده ارتودنسی بر اساس نوع ناهنجاری اولیه و شرایط هر بیمار تعیین می شود.

 قطع استفاده از نگهدارنده ارتودنسی بدون مشورت با متخصص ارتودنسی باعث بازگشت بخشی از نتایج ایده آل درمان می شود. بعد از پایان ارتودنسی برای چک آپ نگهدارنده‌های ارتودنسی و سلامت دندان‌ها توصیه می‌شود هر شش ماه تا یک سال یک‌بار به کلینیک ارتودنسی خود مراجعه کنید.

موارد زیر عوامل بازگشت درمان ارتودنسی و نیاز به استفاده از نگهدارنده ارتودنسی است:

۱ـ بافت های لثه و پریودنتال: بافت‌های لثه و پریودنتال قادرند تا یک سال پس از خارج کردن براکت های ارتودنسی دندان ها را جا به جا کنند.

۲ـ تغییرات ناشی از رشد: به دنبال رشد تأخیری استخوان مندیبل حدود ۱۸ سالگی و گاهی حدود ۲۵ سالگی نامرتبی در دندان های فک پایین در افرادی که ارتودنسی کرده اند و همچنین در افرادی که ارتودنسی نکرده اند مشاهده می شود.

۳ـ فشارهای بافت نرم: اساساً پس از درمان ممکن است دندان ها در یک موقعیت ناپایدار باشند. به دلیل اینکه نیروهای لب، گونه و زبان از حد تحمل دندان ها برای برقرای ثبات فعال بیشترند، در این بیماران لازم است نگهدارنده دائمی تجویز شود تا نظم دندان ها پایدار باقی بماند.

انواع نگهدارنده‌های ارتودنسی

نگهدارنده های ارتودنسی به منظور جلوگیری از بازگشت درمان ارتودنسی استفاده می شوند وبه دو گروه ثابت ومتحرک تقسیم می شوند. در ادامه کاربرد هرکدام از این نگهدارنده‌ها را برای شما شرح می‌دهیم.

نگهدارنده ارتودنسی ثابت

نگهدارنده ارتودنسی ثابت یک سیم نازک پشت دندان ها است. این نوع نگهدارنده دیده نمی شود. بیمار نباید با دندان های قدامی مواد غذایی سفت بجود چون احتمال آسیب به نگهدارنده ثابت وجود دارد. رعایت بهداشت و نخ دندان کشیدن نیز با نگهدارنده ثابت، نیاز به صرف زمان و دقت بیشتری دارد.

نگهدارنده ارتودنسی متحرک

نگهدارنده ارتودنسی متحرک انواع مختلفی دارد. دو نوع شایع نگهدارنده متحرک، پلاک متحرک هالی و پلاک متحرک ES_SIX است. پلاک متحرک هالی ضخامت بیشتری دارد و با کمک سیم های فلزی روی دندان ها سوار می شود و بیمار می تواند به راحتی آن را از دهان خارج کند و شستشو دهد. پلاک متحرک ES_SIX از پلاستیک شفاف ساخته می شود پس دیده نمی شود و زیباتر است. این پلاک ضخامت کمتری نسبت به پلاک متحرک هالی دارد و صحبت کردن با آن بسیار راحت است و بیمار بعد از یک هفته کاملا به آن عادت می کند.

نحوه استفاده از نگهدارنده متحرک ارتودنسی

بعد از برداشتن براکت های ارتودنسی، از دندان های بیمار قالب گرفته می شود و پلاک متحرک نگهدارنده در عرض ۴۸ ساعت به بیمار تحویل داده می شود. ۶ ماه اول بیمار پلاک را به صورت ۲۴ ساعت در شبانه روز به جز مواقع غذا خوردن و مسواک زدن در دهان خود می گذارد. بعد از ۶ ماه استفاده ۱۲ ساعت در شبانه روز برای حفظ نتایج درمان کفایت می کند. مدت زمان نیاز به استفاده از نگهدارنده ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی شما تعیین می شود.

رعایت بهداشت نگهدارنده ارتودنسی متحرک

برای هر وعده غذایی پلاک نگهدارنده ارتودنسی از دهان خارج می شود وبا آب ولرم و مایع دستشویی و مسواک نرم شستشو داده می شود. پس از صرف غذا بیمار دندان های خود را مسواک می زند و پلاک شسته شده را در دهان قرار می دهد. برای سلامت دندان ها هر شب از نخ دندان نیز استفاده کنید.

تفاوت نگهدارنده های ثابت و متحرک در چیست و کدام ارجح است؟

در نگهدارنده متحرک نیاز به همکاری بیشتری از طرف بیمار در استفاده از پلاک است، چون فرد می تواند به راحتی پلاک را از دهان خود خارج کند، در حالی که نگهدارنده ثابت از لحاظ رعایت بهداشت نیاز به همکاری بیشتر بیمار را می طلبد. از لحاظ عملکرد تفاوت خاصی در صورت استفاده صحیح از هر دو وجود ندارد. البته در مواردی که فضاهای بین دندان های قدامی حین ارتودنسی بسته می شود یا چرخش های دندانی شدید در ناحیه قدامی اصلاح می شود، استفاده از نگهدارنده ثابت ارجحیت دارد.